Istnieją dwa rodzaje żelatyny: żelatyna kwasowa A i żelatyna alkaliczna B, które różnią się niektórymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zazwyczaj w produkcji kapsułek farmaceutycznych stosuje się mieszanki żelatyny A i B, ponieważ pozwala to uzyskać masy do produkcji otoczek kapsułek o najbardziej optymalnych właściwościach reologicznych (w szczególności pod względem wytrzymałości, lepkości, pH, zawartości żelaza itp.). Żelatyna jest łatwo i szybko trawiona przez organizm człowieka nawet przy poważnych zaburzeniach żołądkowo-jelitowych, nietoksyczna i nie wykazuje działań niepożądanych. Charakterystyczną właściwością żelatyny (od łac. gelare — krzepnąć) jest zdolność jej roztworów do żelowania po schłodzeniu, tworząc stały żel. Produkcja kapsułek żelatynowych opiera się na tej właściwości żelatyny. Aby uzyskać stabilną otoczkę kapsułki, skład bazy żelatynowej może obejmować różne substancje pomocnicze dopuszczone do stosowania: plastyfikatory, substancje filmotwórcze, stabilizatory, konserwanty, środki korygujące, barwniki i pigmenty. W celu poprawy właściwości strukturalnych i mechanicznych oraz zapewnienia odpowiedniej elastyczności, zwiększenia wytrzymałości i zmniejszenia kruchości otoczek do składu masy żelatynowej wprowadza się plastyfikatory. Najpopularniejszymi plastyfikatorami są gliceryna, sorbitol, PEO-400, glikol polietylenowy, polipropylen, sorbitol polietylenowy (3-15%) z oksyetylenem (4-40%), heksantropol i inne. Do produkcji twardych kapsułek masa żelatynowa powinna zawierać niewielką ilość plastyfikatorów (0,3-1,0%), do miękkich — ich ilość wzrasta do 20-45%.
W niektórych przypadkach kapsułki żelatynowe stają się bardziej stabilne po częściowym lub całkowitym zastąpieniu glicerolu w otoczce sorbitolem, PEO-400 lub innymi plastyfikatorami.
Wśród wad kapsułek żelatynowych można zauważyć ich wysoką wrażliwość na wilgoć, co wymaga przestrzegania określonych warunków przechowywania kapsułek. Dlatego też czasami kapsułki żelatynowe powleka się specjalnymi powłokami – substancjami tworzącymi film, które niezawodnie chronią otoczkę przed wilgocią, nie zapobiegając jednocześnie jej szybkiemu zniszczeniu w żołądku.

Takie środki tworzące film obejmują cukry para-aminobenzoesanowe i pochodne aminokwasów celulozowych, które poprawiają odporność kapsułek żelatynowych na wilgoć. Innym sposobem na przezwyciężenie wrażliwości kapsułek żelatynowych na wilgoć jest użycie zeiny lub innych odpornych na wilgoć środków błonotwórczych zamiast żelatyny. Do kapsułkowania złożonych kompozycji witamin japońscy naukowcy zaproponowali metodę otrzymywania» podwójnych » kapsułek: witaminy rozpuszczalne w wodzie są pokryte warstwą substancji woskowych, a następnie hydrofilową warstwą żelatyny. Masa żelatynowa jest sprzyjającym środowiskiem do rozmnażania mikroorganizmów. W celu zapewnienia odporności na środki przeciwdrobnoustrojowe powłok w składzie masy wprowadzono środki konserwujące: mieszaninę kwasu salicylowego (do 0,12%) z pirosiarczynem potasu (sodu) (do 0,2%), kwas benzoesowy i benzoesan sodu (0,05-0,1%), nipagin (0,1-0,5%)» aby nadać kapsułkom atrakcyjny wygląd handlowy lub chronić substancje czynne przed reakcjami fotochemicznymi, w składzie masy żelatynowej wprowadzono korygujące substancje pomocnicze. Czasami substancje aromatyzujące (olejki eteryczne, esencje, etylo-wanilina 0,1%) dodaje się do bazy żelatynowej, aby nadać kapsułkom przyjemny zapach. Dodatek słodkich substancji (syrop cukrowy, sacharoza, glukoza itp.) poprawia smak kapsułek i zmniejsza nieprzyjemne uczucie podczas połykania. Obecnie wszystkie kapsułki (z rzadkimi wyjątkami) są zabarwione, aby nadać im bardziej estetyczny wygląd. W tym celu do masy żelatynowej wprowadza się barwniki. Różne zabarwienie jest również wygodne do uwalniania różnych nazw leków w postaci kapsułek, ponieważ pozwala odróżnić produkty według koloru. Jako barwniki można stosować substancje pochodzenia naturalnego (kwas karminowy, chlorofil, beta-karoten itp.), których niska toksyczność pozwala na ich stosowanie bez ograniczeń w większości krajów, pigmentów nieorganicznych (żółty, czerwony i czarny tlenek żelaza, dwutlenek tytanu), a także barwników organicznych zatwierdzonych do użytku medycznego. Ilość barwników w jednej kapsułce z reguły nie przekracza 50 mcg. Kapsułki przeznaczone do napełniania substancjami światłoczułymi powinny być nieprzezroczyste. W tym celu stosuje się środki zasłaniające — substancje, które umożliwiają uzyskanie nieprzezroczystych kapsułek ze względu na ich zdolność do tworzenia stabilnej drobnej zawiesiny w masie żelatynowej.